Akciğer kanseri tedavi yaklaşımı, hastalığın evresi, tümörün genetik profili, histolojik alt tipi (adenokarsinom, skuamöz hücreli, küçük hücreli vb.) ve hastanın genel performans durumu dikkate alınarak kişiselleştirilir. Günümüzde akciğer kanseri tedavisinde yalnızca kemoterapi ile sınırlı kalınmayıp, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi gibi modern seçenekler de yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle EGFR mutasyonu pozitif hastalarda kullanılan osimertinib, hem progresyonsuz sağkalımı uzatmakta hem de beyin metastazları üzerindeki etkinliği ile öne çıkmaktadır. İmmunoterapi ise PD-L1 pozitif tümörlerde, kemoterapiye ek olarak ya da tek başına etkili bir seçenektir
1. Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri (KHDAK / NSCLC)
- Tüm akciğer kanserlerinin yaklaşık %85’ini oluşturur.
- Tedavi planı evreye, PD-L1 düzeyine ve mutasyon durumuna göre şekillenir.
2. Küçük Hücreli Akciğer Kanseri (KHAK / SCLC)
- Daha hızlı büyür ve yayılır.
- Tedavi genellikle kemoterapi ve radyoterapiye dayanır.
✂️ 1. Cerrahi Tedavi
- Erken evre KHDAK (Evre 1-2) için ilk seçenektir.
- Lobektomi (akciğerin bir lobunun çıkarılması) en yaygın cerrahi yöntemdir.
- Uygun hastalarda video yardımlı torakoskopik cerrahi (VATS) tercih edilir.
- Cerrahiden sonra adjuvan tedavi gerekebilir.
💊 2. Kemoterapi
- Sistemik bir tedavi şeklidir; kan dolaşımı aracılığıyla tüm vücuda yayılır.
- KHDAK’te hem erken hem ileri evrede kullanılır.
- KHAK’te etkinlik çok yüksektir; sıklıkla radyoterapiyle kombine edilir.
Yaygın protokoller:
- Cisplatin + pemetrexed (adenokarsinom)
- Cisplatin + etoposid (küçük hücreli)
- Carboplatin + paclitaxel / nab-paclitaxel
🧬 3. Hedefe Yönelik Tedaviler (Akıllı İlaçlar)
Tümör dokusunda yapılan genetik analizlerle belirlenen mutasyonlara karşı geliştirilen ilaçlardır. Sadece belirli mutasyona sahip hastalara verilir.
| Mutasyon / Anomali | İlaç Grubu | Örnek İlaçlar |
|---|---|---|
| EGFR | TKİ (tirozin kinaz inhibitörü) | Osimertinib (Tagrisso), Afatinib |
| ALK | ALK inhibitörü | Alectinib, Brigatinib |
| ROS1 | ROS1 inhibitörü | Crizotinib |
| BRAF V600E | BRAF/MEK inhibitörü | Dabrafenib + Trametinib |
🔬 Bu tedaviler genellikle oral (ağız yoluyla) alınır ve yüksek yanıt oranları sağlar.
🛡️ 4. İmmünoterapi
Bağışıklık sistemini tümöre karşı aktif hale getiren tedavilerdir.
- PD-L1 ≥ %50 olan hastalarda tek başına immünoterapi (ör. Pembrolizumab) uygulanabilir.
- Diğer hastalarda kemoterapi + immünoterapi kombine edilir.
- Küçük hücreli akciğer kanserinde de atezolizumab ve durvalumab gibi ajanlarla birlikte kullanılır.
⏱️ Uzun dönem sağkalımı artıran en önemli yeniliklerden biridir.
🔆 5. Radyoterapi
- Evre 3 hastalarda kemoradyoterapi şeklinde uygulanabilir.
- Beyin, kemik veya adrenal metastazlarda palyatif amaçla kullanılır.
- Küçük hücreli akciğer kanserinde proflaktik kranial radyoterapi (PKR) uygulanabilir.
🤝 6. Destekleyici ve Palyatif Bakım
- Ağrı yönetimi, nefes darlığı kontrolü, beslenme desteği
- Psikososyal destek ve psikoonkoloji
- Palyatif bakım, tedaviye ek olarak yaşam kalitesini koruma amaçlıdır
📑 Tedavi Planı Nasıl Belirlenir?
- Evreleme tamamlanır (PET-CT, beyin MR vs.)
- Moleküler test sonuçları beklenir (EGFR, ALK, PD-L1 vs.)
- Multidisipliner tümör konseyinde hasta özelinde karar verilir
- Hasta ile tüm seçenekler şeffaf şekilde paylaşılır
🗓️ Tedavi Sonrası Takip
- İlk 2 yıl: Her 3 ayda bir fizik muayene, kan testleri, toraks BT
- 3-5. yıl: Her 6 ayda bir kontrol
- Sonrasında: Yıllık takip
Site içi İlgili Bağlantılar
Bu sayfa okurlara bilgi amaçlı olup tedavi önerisi yerine geçmez. Lütfen tedavi süreciyle ilgili kişisel öneriler için doktorunuza danışınız.